Powinna być moda na konta emerytalne – rozmowa z Piotrem Wichniarkiem, ekspertem Esaliens TFI

Rozmawiamy o IKE i IKZE z ekspertem oszczędzania – Piotrem Wichniarkiem z Esaliens Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (dawniej Legg Mason TFI). Piotr od 12 lat działa na rynku funduszy inwestycyjnych, propagując oszczędzanie na Indywidualnym Koncie Emerytalnym (IKE) i Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). W sumie ma 22 lata doświadczenia w zabezpieczeniach emerytalnych (także OFE, TUnŻ). Poznał dylematy oszczędzających jak mało kto. Dzisiaj odpowiada na najczęściej zadawane pytania.

—

Pod koniec roku temat oszczędzania na IKE i IKZE regularnie powraca w tytułach prasowych, w reklamach. Dlaczego tak się dzieje?

Piotr Wichniarek: Z raportów wynika, że największa mobilizacja zakładania i dopłat do kont emerytalnych przypada na grudzień. Wówczas większość z nas przypomina sobie, że do końca roku pozostało niewiele czasu i warto w całości lub w części wykorzystać roczny limit wpłat, zwolnionych w przyszłości z podatku. Zauważyłem też, że jeśli ktoś już zaczął oszczędzać na IKE lub IKZE i odczuł realne korzyści, ten docenia zalety tych kont i chętniej dokonuje dalszych wpłat. Klienci są bardzo zainteresowani zwrotem z urzędu skarbowego, ewentualnie zmniejszeniem podatku dla skarbówki.

Zacznijmy od początku. Co to jest limit wpłat i ile wynosi? Z czego wynika?

Piotr Wichniarek: Oszczędzanie na kontach wiąże się z ulgami podatkowymi, dlatego jest ustawowo limitowane. Pod koniec każdego roku limit wpłat na kolejny rok jest ogłaszany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W 2018 roku jest to 5 331,60 zł na IKZE, a 13 329 zł na IKE. Skąd te liczby? Na IKZE jest to 1,2-krotność, a na IKE 3-krotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Tak czy inaczej kwoty są spore. Można je wpłacać wedle własnego uznania – np. dzieląc limit na 12 miesięcy, kwartalnie na 4 wpłaty lub wpłacić po prostu tyle ile akurat ma, np. gdy mamy zastrzyk większej gotówki. Minimalny limit nie istnieje, tak więc w gorszym roku można wpłacić naprawdę niewiele lub wręcz zawiesić wpłaty. Chociaż szczegółowe warunki wpłat mogą być różne, w zależności od instytucji prowadzącej konto.

Ile można mieć programów emerytalnych?

Piotr Wichniarek: Każdy może mieć jedno IKE i jedno IKZE. Rozpiętość wiekowa jest szeroka – może z nich korzystać już zarabiający 16-latek, ale też emeryt.

Kto jest właścicielem środków zgromadzonych na IKE/IKZE?

Piotr Wichniarek: Właścicielem jest ten kto oszczędza i dokonuje wpłat. Konta określa się jako „indywidulane”, nie ma rejestrów wspólnych. Można natomiast uposażyć dowolną osobę, niespokrewnioną lub partnera w związku. Pd tym względem IKE i IKZE mają korzystne regulacje. Warto zaznaczyć, że od takiego legatu nie zapłacimy podatku od spadków i darowizn.

A co dzieje się w przypadku gdy potrzebuję tych pieniędzy? Czy IKE lub IKZE można umorzyć?

Piotr Wichniarek: To jest bardzo ważna zaleta – środki zainwestowane na koncie emerytalnym nie są „zamrożone” aż do emerytury. Jeśli przytrafią się nieoczekiwane potrzeby finansowe, można dokonać zwrotu z IKE części lub całości swoich środków. Na IKZE jest trochę inaczej – można wycofać tylko całość oszczędności. Zlecenie takie traktowane jest jak zwykłe odkupienie w funduszu inwestycyjnym – wypłacane są oszczędności wyliczone zgodnie z aktualną wyceną, od IKE pobrany zostanie jedynie podatek należny od zysków, tzw. podatek Belki. IKZE jest bezwarunkowo zwolnione z podatku od zysków, ale całość zwracanej kwoty uwzględniamy w rozliczeniu PIT, zgodnie ze swoją aktualną stawką podatkową.

Podsumowując, które cechy kont emerytalnych wskazałbyś jako najważniejsze, mogące przekonać nieprzekonanych?

Piotr Wichniarek: Osobiście cenię te konta za elastyczność, umowa zawierana w ich przypadku nie jest restrykcyjna. W razie nieprzewidzialnego zdarzenia, a takie w życiu się zdarzają, w każdej chwili można sięgnąć po swoje zasoby. Pod tym względem można je traktować jak konto osobiste lub lokatę. Dodatkowo, na przykład u nas, w Esaliens oszczędzający loguje się na platformie Esaliens24 i na bieżąco śledzi swoje konto. Wszystko widać jak na dłoni – oszczędności są przedstawione na kolorowych wykresach, widać ile było wpłat, ile zyskałem, ile straciłem. System także podpowiada ile zostało limitu do wykorzystania w tym roku. Jako wieloletni zadowolony użytkownik uważam, że powinna być moda na konta emerytalne.